Terug naar Archief en collectie in de kijker
Naar vorige pagina

Gepubliceerd op 20.11.2013

Torck: trapauto's en ander speelgoed made in Deinze

Het bedrijf Torck was gekend als een toonaangevende speler in de welvarende speelgoed- en kinderwagenindustrie van de stad Deinze. In 1887 richtten Leon Van Heuverswyn en Eugène Hebbelinck een fabricageatelier voor kinderwagens op. In 1911 werd de firma overgenomen door Paul Hautekeete en Emiel Torck. Na enige naamsverandering ontstond in 1927 “Les Usines Torck”.

De firma Torck produceerde naast kinderwagens, ook speelgoed en meubels. De trapauto’s kenden veel succes. De collectie van Katrien Lingier en Peter Van Veirdegem weerspiegelt de authenticiteit en kwaliteit van het speelgoed van Torck. Vanaf het ontstaan tot de jaren ’30 werden auto’s gemaakt in hout en carton bouilli. Van de houten trapautomodellen zijn verschillende exemplaren in de collectie aanwezig. Alle objecten zijn in originele en oorspronkelijke staat.

De firma Torck produceerde naast kinderwagens, ook speelgoed en meubels. De trapauto’s kenden veel succes. De collectie van Katrien Lingier en Peter Van Veirdegem weerspiegelt de authenticiteit en kwaliteit van het speelgoed van Torck.

In de loop van de jaren ’30 werd het hout en carton vervangen door een metaalplaat. Het assortiment breidde uit en de uitvoer naar het buitenland nam toe. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd een deel van de Torck-fabrieken beschadigd. De oorlog vormde op zich een inspiratiebron, bijvoorbeeld met de productie van jeeptrapauto’s.

Op Expo ’58 werd de wandelstokstoel gelanceerd. In de jaren ’60 weerspiegelde de trapautocollectie het straatbeeld van de echte wagens, bijvoorbeeld de VW Kever, Fiat, Peugeot, een Daf, en zelfs een Vespa voor kinderen. De plastiekrage, toenemende concurrentie en stijgende loonkosten hadden een zware impact op het bedrijf. In 1971 gaat het bedrijf failliet.

In 1995 begonnen Katrien Lingier en Peter Van Veirdegem met hun verzameling. Ze bouwden een unieke collectie uit die een uniek overzicht geeft van de Torck trapauto productie. Ze typeert de Belgische speelgoed- en kinderwagenindustrie en is gekend als “erfgoed van Deinze”. Naast een uitgebreide verzameling speelgoed, is er ook archief- en documentatiemateriaal bewaard gebleven: facturen, handelscatalogi, folders, brochures, affiches, gadgets, etc. De verzameling bevat beperkt ook stukken van andere kinderwagen- en speelgoedfabrikanten uit Deinze zoals Swan, Periclès, Souplex, Puls-Bovie, l’Americaine, Baertsoen, Stiltbird, NB Beeusaert, etc.

Voor meer informatie, neem zeker een kijkje op de website: http://www.torck-trapauto.com. Hun website dient zowat als virtueel museum. In 2013 vond van 7 t.e.m. 15 december de expositie “Torck REVISITED - nostalgische èn kunstzinnige Torck trapauto’s” plaats in Koetshuis CC Abdij van Geraardsbergen.

In de toekomst zal ook een deel van deze collectie oud speelgoed en Torck trapauto’s permanent te bekijken zijn in de vaste opstelling van de erfgoedafdeling van Het Museum van Deinze en Leiestreek. In mei 2015 waren onze trapauto’s aan zet voor het event “Karpov meets Karpov” in het Museum van Deinze en Leiestreek, waarvan grootmeester Anatoly Karpov zelf de opening deed. Voor 2015 is een Torck bruikleen gepland voor de expo “Design Derby Nederland-België (1815 – 2015) ”in Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam. Deze expo verhuist na afloop (najaar 2015) naar het Designmuseum in Gent. Voor de volgende jaren zijn nog projecten met andere musea in het vooruitzicht.

Bronnen:

Steekkaart: collectie: Collectie van Torck. 1910-1970