Terug naar Archief en collectie in de kijker
Naar vorige pagina

Gepubliceerd op 11.03.2025

Het Archief van Bressers Architecten

Beeld je in: je klimt een paar trappen omhoog naar het bovenste zolderkamertje van een huis en plots sta je midden in een tijdperk waarin potloodlijnen en architecturaal vakmanschap de hoeksteen van elk ontwerp vormde. Geen saaie stapels papier, maar een tijdmachine van inkt en aquarellen die je meevoert door honderd jaar aan architectonische parels.

Het archief van Bressers Architecten (1925 - …) is een rijke verzameling van restauratie-, nieuwbouw- en herbestemmingsopdrachten. Een eeuw Vlaamse restauratie- en architectuurpraktijk komt tot leven in schetsen en plannen, waarin elke pagina vertelt over visionaire ontwerpen, uitzonderlijk vakmanschap en gedurfde vernieuwing.

Nostalgie? Absoluut – een vleugje daarvan schuilt in vergeelde foto’s en handgeschreven notities – maar stoffig of oubollig? Geen sprake van. Je hoort bijna de stem van een oude architect die grapt: "Zo deden we dat vroeger, jongen," terwijl je glimlacht om een piekfijn getekende technische tekening met een koffievlek uit 1935. Ah, genoeg opgewarmd… Ik denk dat je er klaar voor bent om samen een eeuw aan bouwkunst in dit opmerkzame bedrijfsarchief te ontdekken.

Het Architectenbureau

Wie geregeld Gent-Dampoort passeert, kent ongetwijfeld het eigenzinnige pand van Bressers Architecten. Maar wist je dat achter die gevel een van de oudste architectenbureaus van België schuilgaat? In 1925 zette Adrien Frans Bressers (1897-1986) zijn handtekening onder de allereerste ontwerpen, en sindsdien kleurt zijn nalatenschap de stad Gent en ver daarbuiten.

Archief Bressers - Foto: Bressers Architecten

Archief Bressers - Foto: Bressers Architecten.

Archiefdoos met administratieve documenten - Foto: Bressers Architecten.

Archiefdoos met administratieve documenten - Foto: Bressers Architecten.

Museumdoos met ontwerpplannen - Foto: Bressers Architecten.

Museumdoos met ontwerpplannen - Foto: Bressers Architecten.

Kokers met getekende plannen - Foto: Bressers Architecten.

Kokers met getekende plannen - Foto: Bressers Architecten.

Een Collectie om ‘U’ tegen te Zeggen

In de nok van het kantoorgebouw van Bressers Architecten ligt het architectuurarchief verscholen: duizenden plannen en honderden dossiers, zorgvuldig opgeborgen in zuurvrije dozen en stevige kokers. Hier kom je ogen tekort bij een bonte parade van tekenwerk, van gedetailleerde gevelontwerpen en ragfijne calques tot blauwdrukken en schetsen waarin de verbeelding nog volop bruist. Sommige ingekleurde ontwerpen zijn zelfs zo mooi, dat ze eigenlijk ingelijst aan de muur horen.

Maar daar blijft het niet bij: stapels foto’s en administratieve documenten vertellen honderd jaar bouwhistorie. Dit archief vormt een levend testament van de 20ste-eeuwse architectuurpraktijk, de tijd waarin de fundamenten van onze hedendaagse architectuur werden gelegd.

Project – 100-jaar Bressers Archief

Met een flinke dosis gedrevenheid nam Bressers Architecten het initiatief om de historische collectie in kaart te brengen. Het honderdjarige archief, dat teruggaat tot oprichter Adrien Bressers, werd eindelijk uit zijn winterslaap gehaald. Dankzij een stevig duwtje in de rug van het Departement Cultuur, Jeugd en Media kon het Gentse bureau in oktober 2024 van start gaan met een zorgvuldige beschrijving en digitalisering van de unieke collectie bouwtekeningen.

Dit is geen alledaagse onderneming, maar een ambitieus pilootproject nalatenschappen binnen het Vlaams traject rond kunstenerfgoed, met een duidelijke dubbele missie. Enerzijds wil het bureau intern orde op zaken stellen, zodat oude plannen en projecten voortaan snel en eenvoudig terug te vinden zijn. Anderzijds reikt het uiteindelijke doel veel verder dan de eigen muren: binnenkort zou iedereen digitaal moeten kunnen meekijken over de schouders van Adrien en zijn opvolgers. Onderzoekers, collega-architecten, nieuwsgierige Gentenaars en andere liefhebbers van architectuur en erfgoed krijgen geleidelijk aan online toegang tot deze bijzondere collectie.

Hiermee is het project méér dan zomaar een ontdekkingstocht; het vormt een warm eerbetoon aan het rijke architecturale verleden van ons land, waarin niet alleen gebouwen maar ook traditionele ambachts- en restauratietechnieken voor toekomstige generaties worden veiliggesteld.

Het digitaliseringsproces Foto Bressers Architecten

Het digitaliseringsproces - Foto Bressers Architecten.

---

Referenties:

Met dank aan Bressers Architecten voor hun enthousiaste medewerking.