Epitaaf vzw heeft in de loop van haar 30-jarig bestaan een collectie uitgebouwd die zowel beeldhouwwerken als archiefstukken bevat. De kern van de collectie wordt gevormd door de archief- en collectiestukken van het beeldhouwersgeslacht Salu dat actief was tussen 1872 en 1984. Dit erfgoed bevindt zich in het voormalige grafbeeldhouwersatelier Salu te Laken waarin Epitaaf vzw vandaag haar zetel heeft.
Het Atelier Salu, dat het construeren van grafmonumenten tot hoofdtaak had, kan als een productiebedrijf worden beschreven. Het bedrijf had als doel grondstoffen om te zetten in een afgewerkt product. Het is een echt familiebedrijf, opgericht door Ernest Salu I en is steeds in beheer geweest van de familie.
In 2014-2015 liep een inventarisatieproject van de gipscollectie waarvan het resultaat in mei 2016 door Epitaaf vzw aan het publiek werd voorgesteld. Het was van in het begin de intentie om ook het bedrijfsarchief in deze inventarisatie te betrekken. De volledige inboedel van het voormalig atelier Salu is immers een uitzonderlijk gegeven waarbij objecten en archieven elkaar aanvullen. In januari 2015 werd het papieren archief verhuisd naar het AMVB waar het tijdelijk werd ondergebracht. Dankzij een projectsubsidie van de VGC kon het volledige archief werden geordend, geïnventariseerd en verpakt volgens de regels der kunst.
Het Archief Salu bestaat uit vier deelarchieven. Je vindt er zowel persoonlijke stukken van de familie Salu als professionele stukken van het beeldhouwersatelier, de Crèche Ernest Salu en Filmart E. Salu & D. Hebbelinck. In het archief zijn o.a. stukken m.b.t. de oprichting, briefwisseling, kalenders, agenda's, algemene stukken betreffende het kapitaal, eigendommen van de archiefvormer(s), het personeelsbeleid, financiën (boekhouding), stukken betreffende beheer, inkoop, verkoop en dienstverlening, productie en ontwerpen van grafmonumenten (plannen en tekeningen) aanwezig.
Naast het archief werden ook enkele collecties bewaard, met name gipsen modellen voor graftekens, foto’s (ca. 1000 afdrukken), glasnegatieven (van graftekens in situ, van het maakproces van graftekens, van de familie Salu) en documentatie verband houdende met het funeraire.
De collectie Salu laat toe om de werking van een beeldhouwersatelier gespecialiseerd in de funeraire sculptuur te reconstrueren. Stichter Ernest Salu I en zijn opvolgers Ernest Salu II en Ernest Salu III waren sterk ingebed in het artistieke milieu van de 19de en vroege 20ste eeuw en dat verklaart waarom er in de collectie Salu ook werk en documentatie aanwezig is van andere beeldhouwers met wie zij hebben samengewerkt zoals G. Geefs, J. Jacquet, G. Devreese, J. Dillens en andere.
Een tweede belangrijk deel van de collectie van Epitaaf bestaat uit archief en collectiestukken die in 2002 n.a.v de afbraak van het atelier Beernaert (Elsene) naar het atelier Salu werden overgebracht. De collectie Beernaert vormt een interessante aanvulling op de collectie Salu omdat zij gericht is op de funeraire architectuur. Het werk van de firma Beernaert situeerde zich op tal van Brusselse begraafplaatsen maar ook ver daarbuiten.
De omvangrijke deelcollectie Beernaert omvat gipsen modellen voor graftekens en architecturale ornamenten, tekeningen, plannen en foto’s van graftekens. Het niet-geïnventariseerde bedrijfsarchief bevat voornamelijk boekhouding en het archief van de opvolgers van Emile Beernaert.
Bronnen
Steekkaarten in Archiefbank:
Collectie van Epitaaf vzw. ca. 1800-1980.
Archief en collecties van het atelier en de familie Salu. ca. 1900-1970
Archief en collecties van atelier Beernaert (steenhouwers Antoine en Emile Beernaert), Elsene. ca. 1890-1950
