Het faillissement van de Boelwerf in Temse luidde in 1994 het einde van de Belgische scheepsbouwindustrie in. Temse onderging een economische transformatie en de werfsite een ruimtelijke. Gelukkig kon een aanzienlijk deel van het bedrijfsarchief gered worden. Het Boelwerfarchief bevat de documentaire erfenis van een van de bekendste bedrijven die het Waasland heeft voortgebracht. De historische waarde van het archief overstijgt evenwel het lokale en regionale niveau, want Boelwerf was samen met Cockerill Yards Hoboken decennialang de voornaamste bouwer van zeeschepen in België. Tien jaar geleden werd het Boelwerfarchief voor het eerst door rijksarchivaris Johan Dambruyne grondig ontsloten. De inventaris uit 2008 had betrekking op het gedeelte van het archief dat tussen 1995 en 2007 door de curatoren aan het Rijksarchief te Beveren werd overgedragen.
Tijdens de voorbije tien jaar werden zowel door privépersonen als door meerdere bewaarinstellingen interessante reeksen en documenten van het oorspronkelijke bedrijfsarchief aan het Rijksarchief geschonken. In totaal ging het om ruim 120 meter. Sommige series werden zelfs lange tijd verloren gewaand. Ze vormen een onmisbare aanvulling op het reeds geïnventariseerde archief. Tot de meest waardevolle aanwinsten behoren de prachtige fotocollectie, de omvangrijke verzameling scheepsplannen op calqueerpapier (ruim 50 m) en de belangrijke reeksen contracten, bestekken, productie- en orderdossiers van honderden schepen. Ook de archiefstukken over de bestuursorganen en over de activiteiten van de scheepswerf tijdens de Tweede Wereldoorlog verdienen een speciale vermelding. Tevens kwamen het oudste boekhoudkundig journaal (1871-1886) en de oudste kopieboeken van uitgaande brieven (1899-1911) boven water. Voorts droegen de curatoren, na afhandeling van het faillissementsdossier in 2012, het resterende deel van het curatele-archief over, waardoor het mogelijk wordt om een van de voornaamste bedrijfsfalingen in Vlaanderen van het einde van de vorige eeuw te bestuderen.
Uit zowel archivistische als praktische overwegingen werd ervoor geopteerd om de archiefschenkingen die tussen 2008 en 2017 plaatsvonden, in één verzamelinventaris te bundelen. Het is de bedoeling dat de nieuwe toegang (beschikbaar in gedrukte vorm en online) gebruikt wordt in combinatie met de eerste inventaris. Naast historici, heemkundigen en genealogen hebben de afgelopen jaren ook binnen- en buitenlandse modelbouwers, rederijen, bouwondernemers, bedrijven, erfgoedverenigingen en musea een groeiende interesse voor het Boelwerfarchief getoond. Dankzij de recentste aanwinsten en de ontsluiting ervan mag het Boelwerfarchief nog meer dan voorheen beschouwd worden als een van de parels van het industrieel roerend erfgoed van Vlaanderen en biedt het bedrijfsarchief nu voor een nog gevarieerder en internationaler publiek een ongemeen rijke vijver om in te vissen.
Johan Dambruyne, Inventaris van het archief van de NV Boelwerf Vlaanderen en rechtsvoorgangers met inbegrip van het archief van het college van curatoren van de failliete NV Boelwerf Vlaanderen 1871-2011, deel 2 (Brussel, 2018) (Bestelnummer Publ. 5820) (verkoopprijs: 10 €). De inventaris kan besteld worden via publicat@arch.be of rijksarchief.antwerpen-beveren@arch.be.
