Terug naar Archief en collectie in de kijker
Naar vorige pagina

Gepubliceerd op 07.08.2012

Het archief van de Koninklijke Belgische Voetbalbond

Het bevorderen van het bewustzijn en de kennis inzake bewaring en beheer van sportarchieven is niet de hoofdopdracht van een federale instelling als het Rijksarchief. De archieven uit de publieke sector – die verplicht overgebracht moeten worden naar het Rijksarchief – zijn uiteraard onze eerste zorg. Wat de private archieven betreft, gaat de voorkeur van het Rijksarchief duidelijk uit naar archieven van nationale betekenis. Het archief van de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) is hier een schoolvoorbeeld van. In 2009 aanvaardde het Rijksarchief dan ook met veel plezier de schenking van het historisch archief van de KBVB, een bestand van 400 strekkende meter dat sindsdien in het Algemeen Rijksarchief wordt bewaard.

Het Rijksarchief plant dit enorme archief te inventariseren, maar heeft vooralsnog wegens andere prioriteiten en noodzakelijke besparingen geen middelen kunnen vrijmaken om dit te realiseren. De tentoonstelling GOAAAL! Een eeuw Belgisch voetbal (Algemeen Rijksarchief, 22 april-29 september 2012) evenals de onlineteaser http://goaaal.arch.be bieden wel al een voorsmaakje van wat in onze depots terug is te vinden.

Naar aanleiding van de tentoonstelling schonk de KBVB in maart 2012 als aanvulling op het eigen historisch archief de fotocollectie van Jeanke Foto (1987-2006). Jean Van Hauwermeiren was de huisfotograaf van RSC Anderlecht en een fenomeen in de Belgische voetbalwereld. Veertig jaar lang was hij elke dag in het Constant Vanden Stockstadion of op de trainingen van de Rode Duivels te vinden. Na zijn overlijden in 2006 kwamen zijn foto’s van de Rode Duivels bij de KBVB terecht, en via de Voetbalbond uiteindelijk bij het Rijksarchief.

Hoogtepunten in de geschiedenis van KSV Waregem waren de overwinning in de Beker van België in 1974 en de Europese campagne tijdens het seizoen 1985-1986, waarin o.a. AC Milan verslagen werd en de club de halve finale van de UEFA cup bereikte.

Het archief van de KBVB omvat zowel bronnenmateriaal met betrekking tot de Rode Duivels (organisatie van interlands en tornooien, met Euro 2000 als hoogtepunt), als grote reeksen dossiers inzake clubvoetbal. Clubs of supporters die hun clubgeschiedenis willen reconstrueren, vinden daarvoor bouwstenen in de volgende reeksen: de statuten van de clubs en gegevens over hun aansluiting bij de KBVB; spelersfiches tot 1984, gerangschikt op stamnummer van de ploeg; en het bondsblad Sportleven, dat de competitieresultaten bevat. Voorts heeft een groot deel van het bestand betrekking op de werking van de KBVB en op interne procedures en activiteiten: briefwisseling, notulen van de vergaderingen van het Uitvoerend Comité, de bondsreglementen door de jaren heen, scheidsrechterverslagen, dossiers inzake tuchtprocedures, omkoop- en fraudeschandalen, het Heizeldrama, sponsordeals, Fair Play-, antidoping- en antiracismecampagnes enz.

Wat het iconografisch materiaal betreft, zijn de Rode Duivels het best vertegenwoordigd. Voor de periode 1895-1920 is het fotomateriaal schaars, maar vanaf de jaren 1920 werden systematisch fotoalbums aangelegd van interlands. Het gaat om duizenden foto’s. Ook wat de affiches betreft, zijn vooral de interlands gedocumenteerd: affiches van wedstrijden in het kader van kwalificatierondes van Europese en Wereldkampioenschappen, officiële affiches van de EK’s en WK’s, affiches van internationale jeugdtornooien, van de jaarlijkse nationale en regionale J-Days, van Ardennenvoetbal, Strandvoetbal enz. In het KBVB-archief zitten ook heel wat audiovisuele dragers: CD(rom)’s, videocassettes, floppy's en mastertapes. Voor een duurzame bewaring zullen ze op termijn gedigitaliseerd worden. Naast uniek bronnenmateriaal bestaat het archief van de KBVB voor een aanzienlijk deel uit documentatie. Het gaat om publicaties - wereldwijd - omtrent voetbal n.a.v. jubilea of internationale tornooien.

Uit de onderzoeksvragen die het Rijksarchief bereiken sinds de schenking van het KBVB-archief, blijkt dat het huidige onderzoek zich in hoofdzaak op clubgeschiedenis toespitst. Het ontbreken van een inventaris van het KBVB-archief ten spijt, kunnen geïnteresseerden reeds terecht in de leeszaal van het Algemeen Rijksarchief, voor zover raadpleging van een dossier niet in strijd is met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van betrokkenen.