Terug naar Archief en collectie in de kijker

De Universiteitsbibliotheek Antwerpen stelt voor: de digitale catalogus van het archief van het Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap van Antwerpen en aansluitend de webtentoonstelling "Geographical Initiatives in Antwerp". In de vroege jaren ’90 kreeg de Universiteitsbibliotheek Antwerpen het archief van het Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap van Antwerpen (kortweg KAGA) in handen. Het KAGA was een wetenschappelijke vereniging die zich vooral in de periode 1880-1970 bezighield met het aantrekken van ontdekkingsreizigers, geografen en andere wetenschappers om voordrachten te houden over hun expedities en vondsten.

Enkele grote namen die de revue passeerden, waren de Noor Roald Amundsen, de Ier Ernest Shackleton, of onze eigen Adrien de Gerlache, de eerste ontdekkingsreiziger die met zijn expeditie overwinterde in het zuidpoolgebied.

In 2012 begon de Universiteitsbibliotheek een project voor de wetenschappelijke ontsluiting van dit archief. Projectmedewerker Lieselot Cornelis van de afdeling Bijzondere Collecties inventariseerde en registreerde zo’n 9000 archiefstukken in een databank.

De dienst voor bibliotheekautomatisering Anet converteerde deze later naar een archiefmodule in het bibliotheeksysteem Brocade. Op die manier kun je gericht zoeken in de verschillende types objecten (brieven, administratie, documenten en documentatie), en ook het archiefschema van het KAGA raadplegen (ISAD(G)). Onlangs werd ook een begin gemaakt van de digitalisering van de belangrijkste objecten.

Om de roemrijke personages en fascinerende verhalen die dit archief herbergt, beter in de kijker te plaatsten maakte de dienst Bijzondere Collecties ook een webtentoonstelling van dit materiaal onder de titel "Geographical Initiatives in Antwerp".

Dit initiatief sluit aan bij de International Conference on the History of Cartography, die in juli aan de UAntwerpen plaatsvond (ICHC 2015), en de tentoonstellingenreeks "Antwerpen in de ban van de cartografie". Het KAGA is zelf namelijk een logisch gevolg van dit cartografisch congres, wat in de tentoonstelling belicht wordt in samenwerking met het FelixArchief, dat op zijn beurt de archieven van het eerste Congrès International des Sciences géographiques, cosmographiques et commerciales (1871) bezit.

Wie dus meer wil te weten komen over de ontstaansgeschiedenis van het KAGA, over De Gerlache’s poolexpeditie met zijn schip de ‘Belgica’, of over de band tussen het KAGA en beroemde personages als autoconstructeur Citroën of de visionaire Paul Otlet, moet zeker een kijkje nemen op https://anet.be.

De catalogus van alle objecten kan je bekijken via volgende link. Voor meer informatie of toegang tot het archief, kan je een afspraak maken via Bijzondere Collecties van de Universiteit Antwerpen.

Bron:

Steekkaart in Archiefbank: Archief van Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap van Antwerpen (KAGA). 1867-2013