Nog drie maanden wachten en dan beginnen de Olympische Zomerspelen in Parijs! In deze ‘Archief in de Kijker’ zetten we het archief van Victor Boin centraal, een sportief multi-talent dat tijdens de Spelen in Antwerpen in 1920 als allereerste atleet de Olympische eed aflegde. Boin was niet enkel een Olympisch atleet, maar ook journalist, oorlogsheld, sportbestuurder en voorzitter van het Belgisch Olympisch Comité.
Ontdek zijn archief hier!
Het archief van Victor Boin wordt bewaard in het Sportimonium in Hofstade (Zemst). Het Sportimonium is hét sport- en olympisch museum van Vlaanderen. Het richt zich op de sport in zijn nationale en internationale context.
Het museum is momenteel volop aan het trainen voor zijn comeback. De vaste opstelling is sinds de herfst van 2022 gesloten voor bezoekers. Maar achter de schermen werkt de nieuwe museumploeg hard aan een nieuw tentoonstellingsbeleid. In de komende jaren gaat het museum immers vooral inzetten op tijdelijke tentoonstellingen op locaties doorheen Vlaanderen, samen met partners uit de erfgoed- en uit de sportsector. Tegelijk is de museumploeg bezig om de omvangrijke collectie sportobjecten opnieuw in topvorm te krijgen.
Het Sportimonium bewaart ook verschillende archieven en collecties van sportjournalisten en sportfederaties. Zo bewaart het bijvoorbeeld het archief van het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité (BOIC), de sportorganisatie die België vertegenwoordigt in het Internationaal Olympisch Comité, en een collectie van 800 affiches van het Sportpaleis.
Collectie van het Sportimonium, 2021. FrDr, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons.
Victor Boin nam driemaal deel aan de Olympische Spelen en won drie olympische medailles voor schermen (Antwerpen 1920) en waterpolo (Londen 1908 en Stockholm 1912). Hij was de allereerste atleet die de Olympische eed aflegde, tijdens de Olympische Spelen in Antwerpen in 1920. Daarnaast was hij actief en won hij verschillende prijzen, inclusief Belgische en Europese kampioenschappen, in boksen, ijshockey, schaatsen, tennis, atletiek, zwemmen, schermen, motorsport en jiujitsu. (Constandt & Truyens, 2020)
Victor Boin was ook actief als sportbestuurder. Zo was hij van 1955 tot 1965 voorzitter van het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité (BOIC). Hij verwezenlijkte onder meer de oprichting van de Belgische Sportbond van Gehandicapten in 1960. (Constandt & Truyens, 2020)
Posters van de Olympische Spelen waarin Victor Boin medailles heeft gewonnen (Londen 1908, Stockholm 1912 en Antwerpen 1920). Bron: Londen: Arthur Stockdale Cope, Public domain, via Wikimedia Commons; Stockholm: Hjortzberg, Olle, Artist. Olympic Games, Stockholm. Sweden Stockholm County Stockholm, 1912. Stockholm: A. Börtzells. Photograph. https://www.loc.gov/item/2021670586/.; Antwerpen: Walter Van der Ven (1884—1923), Public domain, via Wikimedia Commons
Victor Boin tijdens de Olympische Spelen in Antwerpen in 1920. Als allereerste atleet ooit legt hij de Olympische eed af op 14 augustus 1920. Bron: Collectie Sportimonium.
Belgisch waterpolo team op de Olympische Spelen in Londen in 1908 (linksboven staat Victor Boin). Bron: photographer in 1908 unknown/ fotisto de 1908 nekonatas / photographe en 1908 inconnu, uploader / alŝuto fare de / téléchargeur Papifef, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons.
Logo's van het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité (BOIC). Links van 1906 tot 1991 en rechts sinds 2014. Bron: Benwe23, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons. & Team Belgium, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons.
Ook de journalistieke loopbaan van Victor Boin was bijzonder rijk en uniek. Hij was onder andere actief bij magazines en tijdschriften, zoals Gazette, La Conqûete de l’Air, Pour-quoi Pas?, Les Sports, Petit Bleu, Vélo Sport en La Vie Moderne. (Constandt & Truyens, 2020)
In 1908 was Boin medeoprichter van de Association belge des Journalistes Sportifs, de Belgische Beroepsbond voor Sportjournalisten (BBS), waarvan hij vanaf 1932 meer dan twee decennia voorzitter zou zijn. In 1924 richtte hij ook mee de Association Internationale de la Presse Sportive (AIPS), de internationale beroepsvereniging voor sportjournalisten. (Constandt & Truyens, 2020)
Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij actief als militair in de Belgische luchtmacht. In 1918 ontving hij de speciale opdracht om koningin Elisabeth naar Engeland te vliegen voor de zilveren bruiloft van de Britse koning George V en koningin Mary. In datzelfde jaar werd hij onderscheiden met het Franse Oorlogskruis voor het bombarderen en tot zinken brengen van een Duitse duikboot. (Constandt & Truyens, 2020)
Victor Boin, s.d. Bron: Collectie Sportimonium.
Victor Boin (links) met twee schermers in 1930. Bron: Collectie Sportimonium.
Belgisch zwemteam, 1922 (Victor Boin staat uiterst links). Agence Rol, Public domain, via Wikimedia Commons.
Als beschermlid van de Koningin Elisabethwedstrijd en als mecenas en vriend van vele kunstenaars toonde hij ook zijn maatschappelijke betrokkenheid. (Constandt & Truyens, 2020)
Victor Boin overleed op 31 maart 1974 op de leeftijd van 88 jaar. Zijn naam en erfenis blijven voortleven. Voorbeelden hiervan zijn het gemeentelijk zwembad van Sint-Gillis, de Belgische nationale trofee voor paralympische sportverdienste en een atletiekstadion op de Heizel die zijn naam met trots dragen. En ook het Sportimonium is nauw verbonden met Boin. Het in 2016 geopende depot van het museum werd mogelijk gemaakt door de financiële steun van de nazaten van Boin. Het is daarom naar hem genoemd. (Constandt & Truyens, 2020)
Links: Thuiskomst na de Olympische Spelen in Melbourne in 1956. Bron Collectie Sportimonium; Rechts: Victor Boin, 1953. Bron: Collectie Sportimonium.
Gemeentelijk zwembad Victor Boin in Sint-Gillis, 2018. Bron: Tram Bruxelles, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons
De collectie van Victor Boin kwam in 2005 in het bezit van het Sportimonium. In 2010 werd ook de bibliotheek van Boin overgebracht naar Hofstade. In 2013 werd zijn persoonlijk archief hieraan toegevoegd.
De collectie werd ondergebracht in het kabinet Victor Boin. In dit deel van de voormalige vaste museumexpo lijkt het alsof je binnenwandelt in de werkkamer van de voormalige atleet. Onder de talrijke memorabilia vind je er diploma’s, affiches, tekeningen, medailles, perskaarten, schilderijen en het volledige meubilair van zijn werkkamer. Van de bibliotheek van Victor Boin zijn vooral de tijdschriften uit de periode 1895-1969 een waardevolle aanwinst.
Preservation Hall Victor Boin van het Sportimonium. Bron: eigen fotografie.
Archiefcollectie van het Sportimonium. Bron: eigen fotografie.
Kabinet Victor Boin. Bron: eigen fotografie.
Kabinet Victor Boin. Bron: eigen fotografie.
Het persoonlijk archief bevat veelzijdige documenten die de rijke carrière van Boin documenteren, zoals krantenknipsels, briefwisseling en fotomateriaal. De bibliotheek en het archief van Boin worden bewaard in het documentatiecentrum. Dat is gevestigd in het museumdepot, de ‘Preservation Hall Victor Boin’.
Referentie: Constandt, Bram en Jasper Truyens. “Boin, Victor.” Nationaal Biografisch Woordenboek, vol. 24, Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, 2020, pp. 97–105.
Bezoek de website van het Sportimonium: https://www.sportimonium.be/nl
Het Fonds Suzan Daniel verzamelt archief en documentatie over de geschiedenis van gender en seksuele diversiteit, en de LGBTQI+ beweging.
Net buiten Leuven, in Heverlee, ligt de historische Abdij van Park, gesticht in 1129 door de Norbertijnen van Laon. Deze abdij heeft niet alleen een indrukwekkende architecturale evolutie doorgemaakt, maar herbergt ook een rijk historisch archief dat recent na vijftien jaar werk nu beschikbaar is voor raadpleging.
Op 9 juni trekken we weer massaal naar de stembus voor de federale, Vlaamse en Europese verkiezingen. Reden genoeg om de ‘archief in de kijker’ van deze maand te wijden aan verkiezingsarchieven! Op 25 april 2024 opende in de nieuwe tentoonstellingsruimte van Het Archief en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel, afgekort AMVB, de expo ’50 jaar Kiezen voor Brussel’, die je meeneemt naar een verkiezingsverleden waarin alles anders was. Want wie denkt er bij campagnemateriaal nog aan condooms, muizenvallen en wc-borstels? Ben je benieuwd wat er is veranderd in de afgelopen 50 jaar? Ontdek het verkiezingsarchief hier!
