Wielrennen is in ons land een belangrijk gegeven. De activiteit van professionele wielrenners laat vele documentaire sporen na bij de media, maar coureurs houden zelden persoonlijke archieven bij. Briek Schotte blijkt daarop een uitzondering te vormen. Maak via Archiefbank kennis met de Laatste Flandrien en de door hem nagelaten archivalia.
Briek (Albéric) Schotte (1919-2004) rijdt op vijftienjarige leeftijd zijn eerste koers, een cafékoers met biertonnen. Het is het begin van een sportcarrière die een halve eeuw duurt en van IJzeren Briek een mythe maakt. Een volksjongen met een gebeeldhouwde kop die blijft stoempen en die nooit afgeeft, over kasseien en in guur weer, een tube over zijn schouders. Hij beantwoordt aan het archetype van de Flandrien, de noeste boerenjongen die het opneemt tegen beter uitgeruste en begeleide renners uit Frankrijk en Italië. Hoewel hij dat zelf relativeerde: "Door mijn positie op de fiets gaf ik de indruk dat ik meer afzag dan in werkelijkheid het geval was".
Zijn eerste zege is ook zijn merkwaardigste. In 1939 staat Schotte aan de leiding van de Omloop van het Westen, een Franse etappewedstrijd. Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog wordt de wedstrijd stilgelegd. Omdat hij op dat moment aan de top van het klassement staat, wordt Schotte uitgeroepen tot winnaar. De oorlog bemoeilijkt zijn profcarrière, maar hij blijft koersen. In 1942 wint hij voor de eerste keer de Ronde van Vlaanderen. In totaal neemt hij twintig keer aan 'zijn' Ronde deel, een absoluut record. Hij wint een tweede keer in 1948. In hetzelfde jaar schalt zijn stem luid over de radio: "Moeder, moeder, hoort gij mij? Ik heb gewonnen en ben wereldkampioen!" In 1950 zou hij dit succes overdoen voor eigen publiek in Moorslede.
Briek (Albéric) Schotte (1919-2004) rijdt op vijftienjarige leeftijd zijn eerste koers, een cafékoers met biertonnen. Het is het begin van een sportcarrière die een halve eeuw duurt en van IJzeren Briek een mythe maak
Hij wint naast het Wereldkampioenschap en de Ronde van Vlaanderen ook klassiekers als Gent-Wevelgem, Parijs-Brussel en Parijs-Tours. "Ik was misschien niet snel, maar wel sterk en taai," typeerde hij zichzelf. Zijn volharding bezorgt hem 61 profzeges en in 1948 een tweede plaats in de Tour, na Gino Bartali. In datzelfde jaar ontvangt hij de trofee als beste renner van de wereld.
Schotte blijft professioneel fietsen tot zijn veertigste. Daarna begint hij aan een even succesvolle loopbaan als ploegleider bij Flandria en Kas. Hij kan in die functie zijn koersdoorzicht doorgeven aan gerenommeerde renners als Walter Godefroot, Herman Van Springel, Eric Leman, Roger De Vlaeminck, Jean-Pierre Monseré en Freddy Maertens. Want hoewel Schotte voorgesteld wordt als een harde wroeter heeft hij zijn successen ook te danken aan een slimme tactische aanpak. Koerstactiek werd door hem op onnavolgbare wijze geformuleerd als: Zeire riejn als je zeire moe riejn, en nie zeire riejn als je nie zeire moe riejn (snel rijden als het moet, en niet snel rijden als het niet moet).
Hij zegt zijn sport nooit vaarwel en overlijdt in 2004, uitgerekend op de dag van de 88ste Ronde van Vlaanderen.
Het archief van Briek Schotte bestaat uit een groot aantal foto's, bewaard in albums door hem samengesteld en van commentaar voorzien. Verder bewaarde hij zorgvuldig de vele trofeeën, medailles, petjes, truitjes, linten, schalen, kaders, kunstwerken en aandenkens die hij in zijn wielercarrière verzamelde. Briek Schotte bewaarde ook een groot aantal wielertijdschriften en naslagwerken. De boekjes en langspeelplaten die hij gebruikte om talen te leren (Engels - Frans - Italiaans), vormen ook een belangrijk onderdeel van de collectie.
Hij schonk een eerste gedeelte van het materiaal in 1999 aan het Stadsarchief van Waregem. Zijn zoon Johan Schotte vond na het overlijden van zijn vader op zolder nog een groot aantal stukken, voornamelijk medailles en trofeeën. Deze collectie werd eveneens aan het Stadsarchief Waregem geschonken in 2005.
Bronnen:
Steekkaart in Archiefbank: Archief Briek Schotte (1914-2004), 366 nummers.
Stadsarchief Waregem, Gemeenteplein 2, Waregem
