In 2016 overleed de Belgisch-Amerikaanse jazzmuzikant en componist Toots baron Thielemans (1922- 2016) na een lange en vruchtbare carrière. Toots Thielemans werd in 1922 geboren in de Brusselse volkswijk Marollen. Op 17-jarige leeftijd ontdekte hij de mondharmonica en speelde daarnaast gitaar. Tijdens de Duitse bezetting raakte hij in de ban van jazzmuziek. Omstreeks 1952 emigreerde hij naar de Verenigde Staten, waar hij in de band van Charlie Parker en het kwintet van George Shearing meespeelde. Hij werkte samen met o.a. Benny Goodman, Peggy Lee, Ella Fitzgerald, Quincy Jones, Bill Evans, Herbie Hancock, Stevie Wonder, Elis Regina, Billy Joel en Paul Simon en verwierf bekendheid als één van de grootste jazzmuzikanten aller tijden. In 2009 ontving Thielemans in de Verenigde Staten een Jazz Masters Fellowship, één van de hoogste bekroningen in de jazzwereld. Zijn bekendste compositie was de jazzwals Bluesette van 1962. Op 12 maart 2014 beëindigde hij zijn carrière. Twee jaar later, op 22 augustus 2016, overleed hij in het ziekenhuis van Eigenbrakel.
Kort na zijn overlijden vond zijn muzikale nalatenschap een onderkomen bij de Muziekafdeling van de Koninklijke Bibliotheek van België. Een bibliotheek lijkt misschien niet de meest voor de hand liggende bestemming, maar de Koninklijke Bibliotheek is veel meer dan een collectie boeken en tijdschriften. Ze herbergt een indrukwekkende verzameling aan muzikaal erfgoed. De collectie van de muziekafdeling bestaat uit bladmuziek, autografen, archieven, geluidsdragers (ca. 100.000 items), enz. Hun doel is om de collectie te bestuderen, onderzoeken en lezingen, symposia en concerten te organiseren.
Expertisecentrum Resonant interviewde musicologe Marie Cornaz, curator van de Muziekafdeling van de KB, over deze belangrijke aanwinst. Het was de wens van Toots en zijn echtgenote om zijn archief aan de KBR te schenken en er een fonds mee op te richten. Op korte tijd werd de omvangrijke collectie overgebracht en gestart met de inventarisatie. Het archief is erg divers, zowel qua volume als qua tijdspanne.
Het archief bevat zijn platen (78-toeren, 33-toeren, 45-toeren), cd’s, autografen van muzikale thema’s, kopieën van bladmuziek, gedrukte bladmuziek en enkele duizenden foto’s van hemzelf en van andere muzikanten. Daarnaast bevat het fonds briefwisseling, affiches, concertprogramma’s, tekeningen, schilderijen, karikaturen en persknipsels. Het ordenen en dateren van al deze documenten is een werk van lange adem.
De collectie is raadpleegbaar na afspraak, ook de stukken die nog niet zijn geordend. Geïnteresseerden kunnen de rijke carrière van Toots Thielemans, die zijn gitaar en mondharmonica overal ter wereld liet klinken tijdens concerten of opnames voor platen, cd’s en films, ontdekken en bestuderen.
Bron:
- www.kbr.be/nl/fonds-toots-thielemans
- Interview met Marie Cornaz over het fonds Toots Thielemans
Archief Toots Thielemans. 20ste eeuw.
