Sommige gewoontes en gebruiken blijven doorleven in het vrijetijdsleven van een bepaalde streek. Zo ontstaat een vorm van folklore, die latere generaties op een boeiende manier laat kennismaken met het verleden. In Brabant is steltenlopen een eeuwenoude traditie van de 14de eeuw. Zij komt ook voor aan de Maasoever in de streek van Namen.
In een gehucht van Merchtem, Langevelde, stroomt de Molenbeek. Telkens wanneer de Molenbeek buiten haar oevers trad, gebruikten de inwoners van Langevelde stelten om moerassige plaatsen droog over te steken. Vroeger gebeurde het steltenlopen uit pure noodzaak, maar later evolueerde dit als een vorm van ontspanning.
De Koninklijke Steltenlopers van Merchtem vzw zijn de meest actieve steltenlopers van Vlaams-Brabant. De vereniging ontstond in 1945 na een Bevrijdingsstoet waaraan 25 steltenlopers van Langevelde deelnamen. Sindsdien zijn zij graag geziene gasten op binnen- en buitenlandse evenementen. Ze treden op in volksoptochten, jaarmarkten, etc. Vanaf 1947 nemen zij jaarlijks deel aan de Ommegang in Brussel. De bewaring van een collectie bekers uit de jaren '50 en '60 zijn hiervan getuige.
De Koninklijke Steltenlopers van Merchtem vzw zijn de meest actieve steltenlopers van Vlaams-Brabant. De vereniging ontstond in 1945 na een Bevrijdingsstoet waaraan 25 steltenlopers van Langevelde deelnamen.
De bezieler en voorzitter Jan Vanderhasselt (1907-1979) en zijn echtgenote Jeannette Van Der Slagmolen (1911-1968) hielpen de vereniging verder uitbouwen. Reeds in februari 1946 werden de Steltenlopers in de carnavalstoet van Aalst gehuldigd als laureaten. In het clublokaal worden hiervan nog erewimpels bewaard.
De Langeveldse Steltenlopers gebruiken stelten die hoger zijn dan 4 meter. De stelten worden op maat gemaakt en zijn uniek omdat ze niet aan het been van de steltenloper worden vastgebonden. Naast het marcheren in optochten onder muzikale begeleiding, nemen de Koninklijke Steltenlopers ook deel aan traditionele steltengevechten. Het opzet is eenvoudig. Diegene die het langst op de stelten blijft staan, is de winnaar. Een steltengevecht vindt plaats bij speciale gebeurtenissen, zoals een jubileumviering.
Naast steltenlopen is ook het blokkenlopen een oude traditie in de streek. Ze bestaat uit brede houten latten, waarop drie of vier paar klompen worden bevestigd. Tegenwoordig worden de blokken op een paar ski's gemonteerd. De ladderdragers staan ten dienste van de steltenlopers. Tot slot lopen bij optochten ook enkele vaandeldragers mee.
De Steltenlopers en de stelten zijn gehuld in de Belgische driekleur. De Koninklijke Steltenlopers bewaren nog enkele oude kostuums en replica's van de beginperiode. Tot op heden zijn zij een zeer actieve vereniging met 120 leden. Hun hoofdactiviteit bestaat uit het organiseren van en deelnemen aan evenementen in binnen- en buitenland. Het steltenlopen balanceert tussen volkscultuur en volkssport, aangezien het heel wat behendigheid, durf en uithoudingsvermogen vergt.
De Koninklijke Steltenlopers bewaren een uitgebreide foto- en krantencollectie van de beginperiode tot heden. Vanaf de jaren 1970 werd een eigen secretariaat opgericht. Sinds 1997 geeft men een tweemaandelijkse publicatie uit ('t Steltenloperke), waarin uitgebreid aandacht wordt besteed aan programma's en overzichten van optredens.
Bron:
Steekkaart: Archief van de Koninklijke Steltenlopers van Merchtem vzw. 1945-heden.
