In 1891 werden de eerste zwemwedstrijden gehouden in Antwerpen. Aan de Brederostraat op het Zuid beschikte men over een stedelijk openluchtbad. Twee jaar later werd de kiem gelegd van Antwerpsche Zwemclub (AZC). Enkele trouwe bezoekers van het Zuid stichtten het Komiteit voor Koersen en Feesten. Na een groots zwemfeest, werd op 29 juli 1895 de officiële stichtingsvergadering gehouden. Aanleiding tot stichting was dat de sterzwemmers voor een officiële wedstrijd niet konden inschrijven bij de “Cercle de Natation de Bruxelles”, omdat zij niet tot een erkende club behoorden.
Antwerpsche Zwemclub werd de eerste erkende zwemclub in Vlaanderen. De club organiseerde wedstrijden met op het programma snelzwemmen op de buik, rugzwemmen, onderwaterzwemmen, duiken en gekleed zwemmen. Op de statutaire vergadering van 1906 nam het ganse bestuur ontslag en stichtte “De Antwerpsche Zwem- en Reddersvereniging”. Deze club kende maar een kort bestaan. Enkele getrouwen zorgden voor een nieuw bestuur. Goede resultaten bleven niet uit. In 1908 had AZC een vertegenwoordiger op de Olympische Spelen van Londen. Het Antwerps stadsbestuur en AZC sloten in 1912 een overeenkomst om steun te verlenen aan een jaarlijks internationaal zwemfeest “Grote Prijs van de Stad Antwerpen”. Het bestuur schonk veel aandacht aan ledenwerving. Er werden zondaguitstappen georganiseerd naar Schotenvaart en Mariaburg.
Antwerpsche Zwemclub werd de eerste erkende zwemclub in Vlaanderen. De club organiseerde wedstrijden met op het programma snelzwemmen op de buik, rugzwemmen, onderwaterzwemmen, duiken en gekleed zwemmen.
Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog vielen alle activiteiten stil. In Nederland groepeerden enkele AZC-zwemmers zich in de club “Le Cercle de Natation Belge”. Omstreeks 1920 verwierf AZC de naam van “Koninklijke Antwerpse Zwemclub” (KAZC). Het 25-jarige bestaan viel samen met de 7de Olympiade in de eigen moederstad. De club verwierf wereldfaam door goede sportprestaties. Tijdens het interbellum werd het eerste waterpoloteam voor dames opgericht. AZC werd geëerd als meest veelzijdige zwemclub in België en won van 1938 tot 1960 de schaal “Adriën Van Der Burch”.
De mobilisatie van 1939 legde de competitie stil. Het Astridbad werd bezit van de Duitsers. De Tweede Wereldoorlog bracht onherstelbare verliezen toe, maar met verenigde krachten werd in de naoorlogse periode de basis gelegd voor een vernieuwd KAZC. In 1948 kreeg de afdeling competitiezwemmen een zware aderlating te verwerken. Uit de schoot van de club werd “Zwemclub Scaldis Antwerpen” opgericht, omdat men een zwemclub wilde met uitsluitend sportzwemmen op het programma.
De aanvang van de jaren ’70 werd gekenmerkt door een heropstanding van het sportzwemmen. In de jaren ’80 zorgde de toename van het ledenaantal tot een specifiekere uitbouw van de afdelingen. De afdeling bij uitstek was het synchroonzwemmen. Samen met het schoonspringen behaalde men finaleplaatsen op de Europese kampioenschappen van Rome. Organisatorisch stond KAZC borg voor Nationale Kampioenschappen, Europese organisaties voor schoonspringen en Europacup waterpolo.
Ondanks moeilijke en duistere dagen, heeft KAZC 100 jaar ten dienste gestaan van de gemeenschap. Waar Hendrik Conscience zijn volk liet lezen, leerde KAZC Vlaanderen zwemmen...
Het archief bevat waardevolle stukken van de Antwerpse zwemgeschiedenis. Naast de oprichtingsaktes, standregelen vinden we heel wat briefwisseling, verslagen, onderwerpsdossiers en financiële stukken. De club bezit een unieke verzameling van foto’s, medailles en trofeëen en bewaarde alle clubbladen en nieuwsbrieven die in de loop der jaren verschenen.
De foto's zijn auteursrechtelijk beschermd en mogen zonder toestemming niet worden gereproduceerd.
Bron:
Steekkaart: Archief van Antwerpsche Zwemclub en Scaldis.
